ખેતી એ ગુજરાતના અર્થતંત્રની રીડ છે અને રાજ્યના લાખો ખેડૂત પરિવાર આ વ્યવસાય સાથે સંકળાયેલા છે. ખેડૂતોના હિત માટે ગુજરાત સરકાર દ્વારા વિવિધ સહાય યોજના અમલમાં મુકવામાં આવી છે, જે ખેતીને વધુ ટેકસાળી અને નફાકારક બનાવે છે. આજે આપણે જાણશું એવી ટોપ 5 યોજનાઓ વિશે, જે ખાસ કરીને ખેડૂતો માટે બનાવવામાં આવી છે અને જેનો લાભ લઇને તેઓ પોતાની ખેતીમાં સુધારો કરી શકે છે.
કૃષિ સહાય પેકેજ યોજના
આ યોજના મુખ્યત્વે નૈસર્ગિક આપત્તિ દરમિયાન પાકને થયેલા નુકશાનની પૂરક સહાય પૂરી પાડે છે. જ્યારે ભારે વરસાદ, તોફાન, ઓલાવૃષ્ટિ, આંધળી પવન વગેરેના કારણે પાક બગડે છે, ત્યારે ખેડૂતોને આર્થિક રીતે બચાવવા માટે રાજ્ય સરકાર આ યોજના હેઠળ સહાય આપે છે.
મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ:
• નક્સાની પ્રભાવિત ખેડૂતને રૂ. 6,800 થી રૂ. 13,600 પ્રતિ હેક્ટર સહાય
• ખેડૂતોને સહાય માટે ઑનલાઇન અરજી કરવાની પણ સુવિધા ઉપલબ્ધ
• સહાય સીધી ખેડૂતના ખાતામાં ટ્રાન્સફર થાય છે
આ યોજના એવી રીતે ડિઝાઇન કરવામાં આવી છે કે કેવળ લોનધારક નહીં પરંતુ અપલાઈ કરનારા તમામ પાત્ર ખેડૂત તેનો લાભ લઈ શકે છે.
ખેડૂત અનાજ ગોડાઉન સહાય યોજના
ખેડૂતોએ પોતાનું અનાજ સાચવવા માટે પોતાનું ગોડાઉન બનાવવું હોય તો સરકાર આ માટે વિશેષ સહાય આપે છે. ખેડૂતો પાક વેચવા માટે યોગ્ય ભાવની રાહ જોવાની તક મેળવે, અને સંચયિત પાકને નુકશાન થતું અટકે — એ આ યોજનાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ છે.
યોજનાની વિગતો:
• નાના અને સીમાંત ખેડૂતોએ બનાવેલા ગોડાઉન માટે રૂ. 75,000 થી 2 લાખ સુધીની સહાય
• સહાય રાષ્ટ્રીયકૃત બેંક અથવા કૃષિ સહકારી સંસ્થા દ્વારા આપવામાં આવે છે
• યોજના હેઠળ બિલ્ડિંગ મટિરિયલ, મજૂરી અને માળખાકીય ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે
વીજળી સહાય યોજના (અગ્રેસર ખેડૂત યોજના)
આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોને ખેતી માટે નવું વીજ કનેક્શન મેળવવા માટે સહાય મળે છે. ખેતી માટે સમયસર અને પૂરતી વીજળી મળવી એ આજે પણ બહુ મોટા ભાગના ખેડૂતો માટે પડકારરૂપ છે. સરકાર આ સમસ્યાને દુર કરવા માટે વિવિધ સબસિડી યોજના અમલમાં મૂકે છે.
યોજનાની વિશેષતાઓ:
• વીજ કનેકશન માટે અરજી કરનાર પાત્ર ખેડૂતને પાઈપલાઇન, વાયરિંગ અને મીટરિંગ ખર્ચમાં રાહત
• નવું ટ્રાન્સફોર્મર લગાડવા માટે પણ સહાય
• ખેતરમાં સિંચાઈ સુવિધાને સુધારવા માટે ઉપયોગી
સિંચાઈ પંપ સહાય યોજના
પાણીની અછત કે નકામા પંપના કારણે ઘણી વાર પાકમાં નુકશાન થતું હોય છે. સરકાર દ્વારા ખેડૂતોને નવી સિંચાઈ પંપ મશીન ખરીદવા માટે આર્થિક સહાય આપવામાં આવે છે.
યોજનાની વિગતો:
• ડીઝલ અથવા ઇલેક્ટ્રિક પંપસેટ માટે 40% થી 50% સુધી સહાય
• drip irrigation અને sprinkler system માટે પણ સહાય ઉપલબ્ધ
• આ સહાય ખેડૂતોની ઊર્જા બચાવવાની સાથે પાક ઉત્પાદન વધારે છે
કૃષિ સાધન સહાય યોજના
આ યોજના હેઠળ ખેડૂતોએ ખેતીમાં ઉપયોગી સાધનો જેવી કે ટ્રેક્ટર, થ્રેસર, બીજ વાવણી મશીન, અને અન્ય કૃષિ સાધનો ખરીદવા માટે સબસિડી આપવામાં આવે છે. ખેતીમાં મશીનરીના ઉપયોગથી સમય, શ્રમ અને ખર્ચ ત્રણેય ઘટે છે.
યોજનાની વિશેષતાઓ:
• લઘુ અને સીમાંત ખેડૂત માટે 50% થી 70% સુધી સબસિડી
• સાધન ખરીદી પહેલા અરજદાર ખેડૂતોએ ઓનલાઈન અરજી કરવી જરૂરી
• ટૂંકી સમયમર્યાદામાં સહાય મંજુર થતી હોય છે
નિષ્કર્ષ:
ગુજરાત સરકાર ખેડૂતોના હિતમાં ઘણી મહત્ત્વની યોજનાઓ અમલમાં મૂકે છે. ઉપર જણાવેલી તમામ યોજનાઓ ખેડૂતોને તેમના ખેતી વ્યવસાયને વધુ સજ્જ, સુરક્ષિત અને લાભદાયક બનાવવામાં મદદરૂપ થાય છે. દરેક ખેડૂત ભાઈઓને સલાહ છે કે તેઓ સ્થાનિક કૃષિ અધિકારી અથવા ઓનલાઈન પોર્ટલ https://ikhedut.gujarat.gov.in પર જઈને આ યોજનાઓ વિશે વધુ જાણકારી મેળવી શકે છે અને અરજી પણ કરી શકે છે.
